ตัวเลขโรมัน..

เลขโรมัน เป็นระบบตัวเลขที่ใช้ในโรมโบราณ เลขโรมันถือเป็น ระบบเลขไม่มีหลัก หมายความว่า ไม่ว่าจะเขียนตัวเลขแต่ละตัวไว้ ณ ตำแหน่งใดของค่าตัวเลขนั้นจะมีค่าคงที่เสมอ ระบบเลขโรมันมีสัญลักษณ์ที่ใช้กันดังนี้

I  หรือ i  มีค่าเท่ากับ  1

V  หรือ v  มีค่าเท่ากับ  5

X  หรือ x  มีค่าเท่ากับ  10

L  หรือ l  มีค่าเท่ากับ  50

C  หรือ c  มีค่าเท่ากับ  100

D  หรือ d  มีค่าเท่ากับ  500

M  หรือ m  มีค่าเท่ากับ  1,000

            การเขียนเลขโรมัน การเขียนเลขโรมัน สามารถเขียนแทนเฉพาะจำนวนเต็มบวกเท่านั้น เนื่องจากในสมัยก่อนโรมยังไม่มีสัญลักษณ์แทนเลขศูนย์หรือเลขทศนิยม โดยให้เขียนจากสัญลักษณ์ที่มีค่ามากแล้วลดหลั่นกันไปยังสัญลักษณ์ที่มีค่าน้อย เช่น

MCCCXXV มีค่าเท่ากับ 1,000 + 300 + 20 + 5 = 1,325

            ถ้าเขียนสัญลักษณ์ที่มีค่าน้อยกว่าไว้ด้านหน้าสัญลักษณ์ที่มีค่ามากกว่า ค่าของจำนวนที่ได้จะมีค่าเท่ากับจำนวนที่มีค่ามากลบด้วยจำนวนที่มีค่าน้อย และจะเขียนสัญลักษณ์เพียงคู่เดียวในแต่ละหลักเท่านั้น เช่น

- IX มีค่าเท่ากับ 10 − 1 = 9

- XL มีค่าเท่ากับ 50 − 10 = 40

- MCMLXXVII มีค่าเท่ากับ 1,000 + (1,000 − 100) + 70 + 7 = 1,977

- MMCDLXVIII มีค่าเท่ากับ 2,000 + (500 − 100) + 60 + 8 = 2,468

          จำนวนที่มีค่าเกินกว่าที่กำหนดไว้ตามสัญลักษณ์ดังกล่าว จะเขียน บาร์ (ขีด) ไว้บนสัญลักษณ์เหล่านี้ ซึ่งหากบาร์ถูกกำหนดไว้บนสัญลักษณ์ใด สัญลักษณ์นั้นจะแทนจำนวนซึ่งมีค่าเท่ากับสัญลักษณ์นั้นคูณด้วย 1,000 เช่น

V มีค่าเท่ากับ 5 × 1,000 = 5,000

X มีค่าเท่ากับ 10 × 1,000 = 10,000

L มีค่าเท่ากับ 50 × 1,000 = 50,000

C มีค่าเท่ากับ 100 × 1,000 = 100,000

D มีค่าเท่ากับ 500 × 1,000 = 500,000

M มีค่าเท่ากับ 1,000 × 1,000 = 1,000,000

โดยปกติแล้ว การเขียนเลขโรมันจะไม่เขียนสัญลักษณ์เดียวกันอยู่ติดกันตั้งแต่ 4 ตัวขึ้นไป ยกเว้นบนหน้าปัดนาฬิกา ที่จะใช้ IIII แทนเวลา 4 นาฬิกาหรือ 16 นาฬิกา เพื่อป้องกันความสับสนในการอ่านเวลา


ที่มา http://th.wikipedia.org/wiki/เลขโรมัน